Excuus 7: “Alleen burgers betalen voor klimaatbeleid.”

Dat hangt af van de politici die aan de macht zijn. In de Europese Unie is klimaatbeleid momenteel niet eerlijk en dat komt bijvoorbeeld doordat de industrie vrijwel alle emissierechten gratis krijgt. In Nederland is het daarbovenop nog eens schever verdeeld door een onrechtvaardige energiebelasting.

Hierdoor betalen burgers en kleine bedrijven relatief veel belasting in verhouding tot de veroorzaakte milieuschade, en grootverbruikers erg weinig. In het excuus Bedrijven vluchten naar het buitenland zijn we uitgebreid ingegaan op het feit dat het heel goed mogelijk is om daar verandering in te brengen, helemaal als er slimme industriepolitiek wordt gevoerd.

Maar klimaatbeleid moet ook niet alleen in een vacuüm bekeken worden. Het is het hele beleid van een land dat telt. Dit illustreren de protesten van de gilets jaunes (gele hesjes) in Frankrijk, die op gang kwamen na een aangekondigde verhoging van de dieselaccijns. Dat werd al snel geïnterpreteerd als een protest tegen (oneerlijk) klimaatbeleid. Maar de werkelijkheid is ingewikkelder. Het was een veel breder protest tegen de algemene beleidsrichting van de Franse president Emmanuel Macron vol met 'cadeaus voor de rijken' zoals afschaffing van de vermogensbelasting en het verlagen van de werkgeverslasten. De lastenverhoging ten gevolge van de klimaatmaatregel op diesel, was de druppel die de emmer deed overlopen.

Ook in Nederland zal de regering moeten laten zien veel meer aan de kant van de ‘gewone burger’ te staan. Een simpel voorbeeld is het aanpakken van belastingontwijking en stoppen van belastingdeals. Extra opbrengsten kunnen vervolgens bijvoorbeeld voor verlaging van de loonbelasting gebruikt worden. Zo’n progressief beleid maakt vervolgens ook klimaatmaatregelen die tot hogere lasten leiden acceptabeler. Klimaatbeleid kan niet zonder sociaal beleid. Zit er wat in? Het is waarom we GroenLinks heten.

Niemand kan er meer omheen: klimaatbeleid staat op de agenda. In de Nederlandse, maar ook in de Europese politiek. Daardoor sluipen er wel steeds meer foute aannames in het debat. Hoog tijd voor klimaatwetenschapper én lijsttrekker Bas Eickhout om die te weerleggen in De twaalf meestgebruikte excuses om onder klimaatbeleid uit te komen.