Dit kabinet knuffelt Schiphol, maar vergeet de trein

Schiphol moet doorgroeien, vindt het Nederlandse kabinet. “Meer vliegtuigen om zo de boot niet te missen.” Dat is het dreigbeeld: dat andere luchthavens harder groeien dan Schiphol. Maar op een verantwoorde en slimme manier reizen, biedt juist meer ruimte op Schiphol. Onnodige vluchten vervangen door treinreizen, dat is beter voor ons klimaat én voor de mensen die rond Schiphol wonen.

Door: Bas Eickhout (Europarlementariër), Suzanne Kröger (Tweede Kamerlid), Imane Nadif (gemeenteraadslid Amsterdam), Zita Pels (lijsttrekker Noord-Holland)

Schiphol is groter dan Nederland nodig heeft

Schiphol is nu al twee keer groter dan Nederland nodig heeft. Dat komt omdat Schiphol een overstapvliegveld is voor miljoenen passagiers per jaar. Veel reizigers komen dus niet naar Nederland, maar zijn slechts op doorreis. Daarvoor hebben de omwonenden van de luchthaven er de afgelopen jaren veel extra geluidsoverlast boven hun hoofd bij gekregen.

De geluidsnormen worden niet gehandhaafd en de belofte van stillere vliegtuigen is niet waargemaakt. Bovendien is het fijnstof van al die extra vliegtuigen slecht voor de gezondheid. De grens is voor omwonenden allang bereikt en zij hebben dan ook massaal aangegeven dat ze tegen groei zijn.

Terwijl andere sectoren aan de bak moeten om hun CO2-uitstoot terug te dringen, mag de luchtvaart kennelijk doorgroeien.

En dan zijn er nog de klimaatdoelstellingen waaraan Nederland moet voldoen. Terwijl andere sectoren aan de bak moeten om hun CO2-uitstoot terug te dringen, mag de luchtvaart kennelijk doorgroeien. Met daarvoor zelfs uitbreiding van vliegveld Lelystad. Iedereen weet dat dit niet klopt.

De concurrentie tussen luchtvaartmaatschappijen is snoeihard. Het gebrek aan goede regelgeving en naleving veroorzaakt een race naar de bodem. Aan die onderkant worden externe kosten afgewenteld op het milieu, omwonenden en arbeidsomstandigheden van het personeel.

Meer treinen minder vliegen

GroenLinks wil fundamenteel anders omgaan met mobiliteit en luchtvaart. Hoe? Door voor kortere afstanden in te zetten op de trein in plaats van vliegen. Dat biedt Schiphol kans voor vluchten die wel nodig zijn. De investeringen voor een sneller en daarmee aantrekkelijker Europees spoornet liggen binnen handbereik. Door de reizigers van vliegtuig en trein eindelijk eens gelijk te behandelen.

Meer treinen, minder vliegen!

Vliegtickets worden steeds goedkoper, terwijl treintickets duurder worden. Voor zo’n 40 euro vlieg je naar Praag terwijl een enkeltje met de trein bijna 180 euro kost en je 11 uur onderweg bent. Dit is de wereld op zijn kop. Van de vluchten die van Schiphol opstijgen, vliegt 35 procent niet verder dan 750 kilometer. Daarom vinden wij: Reizen tot 750 kilometer moeten het goedkoopst en makkelijkst worden per trein. Sluit je aan en steun onze actie. ✍️

Voornaam Je moet hier iets invullen.

Achternaam Je moet hier iets invullen.

E-mailadres Je moet hier iets invullen.

Als je nog niet aangemeld bent, wil je dan per e-mail updates ontvangen van GroenLinks?

Ja Nee Dit is een verplicht veld

Opmerking: Als je al aangemeld bent, dan schrijf je hiermee jezelf niet uit. Je kunt je afmelden onder iedere e-mail die je ontvangt. Deelnemen kan ook zonder je aan te melden.

Verborgen subsidie

Neem kerosine. Daarover betalen luchtvaartmaatschappijen geen accijns en op een vliegticket zit geen btw. Dat is geen klein bier. Die kerosine-uitzondering is volgens onderzoeksbureau CE Delft voor de hele EU een verborgen subsidie van 20 tot 32 miljard euro, per jaar. En er is meer.

Vluchten die volledig binnen de EU plaatsvinden vallen onder het Europese Emissiehandelssysteem. Ze moeten in theorie rechten komen om CO2 te mogen uitstoten, maar in de praktijk krijgen ze vrijwel alle uitstootrechten gratis. Daar komt wat verbetering in vanaf 2021. Maar zelfs dan wordt nog maar de helft van de uitstootrechten in rekening gebracht. Voor Nederland zou dit volgens een ruwe rekensom 45 miljoen euro per jaar zijn.

Neem dan nu de trein. De energiesector die stroom opwekt, valt onder steeds strikter nationaal klimaatbeleid. Daarbovenop moet de sector voor alle uitstoot wel rechten kopen onder het emissiehandelssysteem. En de treinreiziger betaalt wel btw op een treinticket. Daarom kun je voor slechts een paar tientjes naar Spanje vliegen en is met de trein naar Spanje vele malen duurder. Die scheve en oneerlijke balans moet opgeheven worden.

Comfortabeler

Ook op het gebied van comfort is er nog veel te winnen. Een internationaal treinticket boeken is vaak ingewikkeld en duurt lang. Het overstappen na een (intercontinentale) vlucht op het vervolg met de trein wordt ook niet bevorderd. Waarom is het niet makkelijk om combinatietickets van vliegtuig en trein te boeken? Waarom wordt de bagage niet standaard ook naar de aansluitende trein gebracht? En waarom rijden er niet meer nachttreinen? Logisch dat mensen al snel voor vliegen kiezen. Maar iets dat zo vervuilend is, hoort niet de makkelijkste en goedkoopste optie te zijn.

Beter

De treinverbindingen moeten ook nog een stuk beter. Nederland kan het goede voorbeeld geven door toe te zeggen dat alle Nederlandse opbrengsten van het veilen van emissiehandelsrechten aan de luchtvaartsector, per definitie worden ingezet om onder andere betere treinverbindingen te realiseren.

Uit onderzoek van Royal Haskoning blijkt dat er maar liefst 89 duizend vluchten vanaf Schiphol kunnen worden vervangen door treinreizen. Dat zijn bestemmingen op maximaal 750 kilometer afstand, zoals Londen, Milaan, Manchester, Frankfurt, Parijs en Kopenhagen. Wij willen dat Nederland er werk van maakt om tot die afstand treintickets de goedkoopste en comfortabelste optie te maken. Op die manier kiezen meer reizigers als vanzelf voor de trein.